Węgliki specjalne to te typy węglików, które występują w stalach narzędziowych, tzw. stalach węglowych. Węgliki te są zwykle bardzo twarde i wytrzymałe, co sprawia, że są często wykorzystywane do produkcji narzędzi skrawających, takich jak wiertła, frezy, noże i ostrza.
Wczesne stadium odpuszczania to po prostu etap obróbki cieplnej, który następuje po hartowaniu stali. W tym procesie stal jest grzana do określonej temperatury, a następnie powoli chłodzona, aby zmniejszyć jej twardość i zwiększyć odporność na pękanie. W trakcie tego procesu mogą powstawać węgliki specjalne.
Morfologia i struktura węglików specjalnych wydzielających się we wczesnym stadium odpuszczania są ściśle związane z procesem ich powstawania. W trakcie procesu odpuszczania, węgliki specjalne zaczynają się wydzielać z austenitu, który jest jedną z faz, w jakiej występuje stal. Węgliki te mają zwykle kształt płytek, igieł lub kul, a ich morfologia i rozkład zależą od składu chemicznego stali i parametrów procesu obróbki cieplnej.
W zależności od składu chemicznego stali i procesu obróbki cieplnej, węgliki specjalne mogą występować w różnych ilościach i rozmiarach. Na przykład, węgliki typu MC mają kształt kulisty lub podobny do kulistego, a ich morfologia i rozmiar zależą od ilości chromu, wanadu i molibdenu w stali. Z kolei węgliki typu M6C mają kształt sześciokątny lub podobny do sześciokątnego, a ich rozmiar zależy od ilości chromu i węgla w stali.
Węgliki specjalne wydzielające się we wczesnym stadium odpuszczania są bardzo ważnym elementem stali narzędziowej, ponieważ wpływają na jej wytrzymałość i właściwości użytkowe. Dlatego też, dokładne badanie ich morfologii i struktury jest istotne dla projektowania i produkcji stali narzędziowej o wysokiej jakości.