cholesterol

Wysoki cholesterol. Co jeść, czego unikać, co wiemy o cholesterolu?

cholesterolWiele razy spotkałam się z bagatelizowaniem wysokiego poziomu cholesterolu. Co tam jakiś cholesterol, kto by się tym przejmował. Grunt, że wszystkie wyniki są dobre. Tymczasem wysoki cholesterol jest poważnym zagrożeniem dla naszego zdrowia. Może doprowadzić do udaru lub zawału serca. Za połowę zgonów w Polsce wg danych GUS odpowiedzialne są choroby krążenia. Przerażające, ale prawdziwe. Czym jest miażdżyca? Co jeść, aby obniżyć poziom cholesterolu i do czego jest nam potrzebny?

Czy cholesterol jest potrzebny? Rodzaje

Niektórzy bagatelizują cholesterol, inni zaś go demonizują, twierdząc że to samo zło. Cholesterol jest tłuszczem, który występuje w krwi i we wszystkich komórkach. Nasz organizm wytwarza go sam w około 75%. Jest składnikiem kwasów żółciowych, witaminy D, niektórych hormonów oraz błon komórkowych. Powinniśmy dostarczyć organizmowi 25% cholesterolu w przyjmowanych pokarmach pochodzenia zwierzęcego. Jest niezbędny dla zdrowia, jednak zbyt duże jego dawki przyczyniają się do powstania miażdżycy.

Dobry i zły

Cholesterol nie rozpuszcza się w osoczu, jako tłuszcz transportowany jest z lipoproteinami, zwanymi też frakcjami. Wyróżniamy dwie główne frakcje cholesterolu całkowitego, z którymi nie raz spotkaliście się podczas wyników badań:

HDL– to lipoproteiny o dużej gęstości  które zabierają nadmiar cholesterolu ze ścian naczyń i transportują go do wątroby, gdzie jest rozkładany,

LDL– te lipoproteiny są odpowiedzialne za transportowanie cholesterolu do ścian tętnic i powstawania blaszki miażdżycowej.

Im wyższy poziom złego cholesterolu  tym większe ryzyko wystąpienia miażdżycy. Aby dowiedzieć się, jakie masz wartości  HDL i LDL, wykonaj tzw. lipidigram. Badanie ogólne, czyli cholesterol całkowity wiele nam nie mówi.

Jak powstaje miażdżyca?

Miażdżyca- zabójczyni ludzkości to podstępna choroba, która może rozwijać się wiele lat bezobjawowo. Czasem rozpoczyna się już w dzieciństwie, a pierwsze objawy obserwuje się po 50. roku życia. Nadmiar cholesterolu wraz z komórkami zapalnymi przykleja się do ścian tętnic. Rozrastająca się blaszka miażdżycowa powoli zwęża światło tętnicy. U człowieka blaszka może odkładać się w różnych tętnicach.  Tętnica to elastyczna rura wysłana śródnabłonkiem, którego zadaniem jest  hamowanie przenikania do jej ścian substancji nierozpuszczalnych w osoczu. Mowa o zdrowym śródnabłonku, bowiem Lipoproteiny LDL uszkadzają go.

Do czego doprowadza wysoki poziom cholesterolu we krwi?

  • Co się dzieje, gdy tętnica doprowadzająca krew do serca, zostanie całkowicie zasklepiona? To moment krytyczny, występuje zawał.
  • Gdy całkowicie zostaje zwężone światło tętnicy, doprowadzającej krew do mózgu- dochodzi do udaru.
  • Gdy pęknie osłabione blaszką naczynko krwionośne- do wylewu.
  • Nadciśnienia tętniczego.
  • Miażdżyca tętnic udowych może prowadzić do zatoru i amputacji.
  • Nietypowy objaw zauważony przez naukowców to tzw. bruzda Franka na uchu, przez niektórych traktowana jako marker zaawansowanej miażdżycy i stanu przedzawałowego.
  • Typowe objawy udaru mózgu to: opadnięcie kącików ust, paraliż połowy ciała, twarzy, bełkotliwa mowa. Nie lekceważ ich, im szybciej zareagujesz, tym większa szansa na zdrowie i przeżycie.

Czynniki ryzyka, podnoszące poziom cholesterolu:

Podstawowym jest niewłaściwa dieta, obfitująca w tzw. złe tłuszcze, tłuszcze zwierzęce i cukry proste. Zdarza się, że osoby szczupłe, zdrowo się odżywiające mają wysoki poziom cholesterolu. Często przyczyną jest przewlekły stres,  będący czynnikiem środowiskowym, tak jak otyłość, brak ruchu lub alkoholizm, jak również czynniki genetyczne. Palenie papierosów to istotny czynnik uszkadzający wspomniany już śródnabłonek. Nieleczone nadciśnienie tętnicze uszkadza go także w sposób mechaniczny, co otwiera drogę do odkładania się blaszki miażdżycowej.  Chorzy na cukrzycę (mikrouszkodzenia) są 4 – krotnie bardziej narażeni na ryzyko zgonu w wyniku powikłań miażdżycy niż osoby zdrowe.

Objawy: m.in. ból w klatce piersiowej; promieniujący, początkowo po wysiłku gdy zapotrzebowanie na tlen jest większe, duszności, ból łydki podczas marszu, zawroty głowy, niedowłady kończyn, zdrętwienia, uczucie zimna.

Dieta na obniżenie cholesterolu

Jedynym, najskuteczniejszym sposobem na obniżenie wysokiego poziomu złego  cholesterolu jest dieta. Bezpieczna wartość LDL wynosi 100-115 mg/dl u zdrowych osób. Dieta stanowi profilaktykę w zapobiegnięciu miażdżycy. Niektórzy wolą sięgać od razu po leki, suplementy. Odradzam tę drogę. Moja wieloletnia praktyka zawodowa potwierdza, że stosowanie się do zaleceń żywieniowych przynosi wspaniałe rezultaty.

Co jeść, aby obniżyć cholesterol?

Głównym źródłem tłuszczów powinny być kwasy nasycone  pochodzenia roślinnego.
Oleje roślinne  tłoczone na zimno -oliwa z oliwek, sojowy, lniany. Tłuszcz to też awokado, orzechy, pestki. Tłuste ryby morskie to wspaniałe źródło kwasów Omega 3, które wymiatają złogi z żył. Mięso możesz spożywać, choć w ograniczonej ilości. Wybieraj chudy drób i wołowinę, chudy nabiał.
A co z jajkami. Jeść czy nie? Odwieczne pytanie. Jaja są zdrowym uzupełnieniem diety ubogiej w tłuszcze zwierzęce. Jeśli nie masz innych chorób, np. cukrzycy, możesz tygodniowo zjeść ich około pięciu.

A teraz wyobraź sobie, że masz magiczną miotełkę, za pomocą której oczyszczasz swoje tętnice. Oto lista produktów- miotełek pomagających zmniejszyć ilość cholesterolu w organizmie oraz wzmacniających naczynia krwionośne.

  • – rośliny strączkowe ( groch, fasola, ciecierzyca, kiełki itd.) źródło lecytyny
  • – pełnoziarniste zboża, zawierające niacynę,
  • – błonnik zmniejsza wchłanianie cholesterolu, witamina E, kwasy omega 3, awokado, imbir, czarnuszka. Oczywiście pamiętaj o aktywności fizycznej
  • – papryka, rzodkiew, pomidory, wzmacniają naczynia krwionośne.
    – jaja na miękko obniżają złą frakcję cholesterolu.
  • – białe warzywa, czosnek, cebula, por to wrogowie cholesterolu.

Czego nie jeść?

Jeśli masz podwyższony poziom cholesterolu, przede wszystkim zrezygnuj z używek, cukru i słodyczy, ciastek, pączków, produktów gotowych, przetworzonych (zawierają tłuszcze trans), szybkich dań instant, fast-food, serów żółtych, tłustego mleka, przekąsek, soli, masła  pasztetów, konserw.

Jeśli nadal zastanawiasz się jak obniżyć cholesterol? Jest tylko jedna odpowiedź: dieta. Układam indywidualne jadłospisy dla osób, cierpiących na choroby cywilizacyjne. Każdy z nas ma inne potrzeby, smaki i możliwości. Jeśli potrzebujesz konsultacji z doświadczonym dietetykiem, zapraszam do kontaktu. Odpowiem na wszystkie Twoje pytania i wspólnie ustalimy optymalny plan odżywiania.

You might also like:
More Similar Posts